در بسیاری از مناطق جهان، به ویژه در مناطقی که دارای آب و هوای متغیر و مستعد رعد و برق هستند، محافظت از ساختمان‌ها در برابر صاعقه اهمیت بالایی دارد. یکی از موثرترین روش‌ها برای این محافظت، نصب صاعقه گیر بر روی ساختمان است. در این مقاله، به بررسی «بهترین صاعقه گیر ساختمان» می‌پردازیم و به شما کمک می‌کنیم تا انتخابی مناسب برای ساختمان خود داشته باشید. همچنین در طول مقاله به اهمیت نصب صاعقه گیر برای ساختمان و ویژگی‌های بهترین صاعقه گیر اشاره خواهیم کرد.

صاعقه گیر ساختمان چیست و چرا به آن نیاز داریم؟

صاعقه گیر یک سیستم حفاظتی است که برای هدایت صاعقه به زمین و جلوگیری از آسیب‌های احتمالی ناشی از برخورد آن با ساختمان، نصب می‌شود. این سیستم شامل یک یا چند هادی (معمولاً از جنس مس یا آلومینیوم) است که به بالاترین نقطه ساختمان متصل می‌شود و از طریق سیم‌های مخصوص، جریان صاعقه را به زمین منتقل می‌کند.
دلایل نصب صاعقه گیر برای ساختمان بسیار واضح است. برخورد صاعقه با ساختمان‌ها می‌تواند باعث آتش‌سوزی، انفجار، آسیب به تجهیزات الکترونیکی و حتی خطرات جانی شود. بنابراین، استفاده از صاعقه گیر ساختمان یک اقدام پیشگیرانه و حیاتی است.

انواع صاعقه گیر برای ساختمان

صاعقه گیرها بر اساس نوع و عملکرد به چند دسته تقسیم می‌شوند. هر کدام از این صاعقه گیرها ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند که بسته به نیازهای ساختمان مسکونی شما می‌توانند گزینه‌های مناسبی باشند.

صاعقه گیر میله‌ای (Franklin Rod)

صاعقه گیر میله‌ای یکی از قدیمی‌ترین و رایج‌ترین انواع صاعقه گیر است که توسط بنجامین فرانکلین اختراع شد. این نوع صاعقه گیر شامل یک میله فلزی است که در بالاترین نقطه ساختمان نصب می‌شود. عملکرد این صاعقه گیر به این صورت است که جریان الکتریکی را از بالاترین نقطه به زمین هدایت می‌کند. این نوع صاعقه گیر به دلیل سادگی نصب و هزینه مناسب، یکی از محبوب‌ترین گزینه‌ها برای ساختمان‌های مسکونی به شمار می‌آید.

صاعقه گیر شبکه‌ای (Mesh Cage)

صاعقه گیر شبکه‌ای ، یا همان قفس فارادی، سیستمی است که در آن ساختمان با شبکه‌ای از هادی‌های فلزی احاطه می‌شود. این شبکه به طور کامل ساختمان را پوشش داده و از هر نقطه‌ای که صاعقه به آن برخورد کند، جریان الکتریکی را به سمت زمین هدایت می‌کند. این نوع صاعقه گیر برای ساختمان‌هایی که در مناطق با خطر بالای صاعقه‌ زدگی قرار دارند، بسیار مناسب است.

صاعقه گیر فعال (Early Streamer Emission – ESE)

صاعقه گیر فعال یا ESE، نوعی از صاعقه گیر است که به دلیل عملکرد پیشرفته‌تر و کارایی بالاتر، مورد توجه قرار گرفته است. این نوع صاعقه گیر به گونه‌ای طراحی شده که پیش از رسیدن صاعقه به ساختمان، انرژی الکتریکی را جذب و به زمین منتقل می‌کند. صاعقه گیرهای ESE به دلیل پوشش‌دهی وسیع‌تر و عملکرد دقیق‌تر، برای ساختمان‌های بلند و حساس توصیه می‌شوند.

صاعقه گیر کُروی (Sphere Lightning Rod)

صاعقه گیر کُروی نوعی جدیدتر از صاعقه‌گیرها است که به جای استفاده از یک میله یا شبکه، از کره‌های فلزی کوچکی استفاده می‌کند که به صورت تکی یا در گروه‌های چندتایی در نقاط مختلف ساختمان نصب می‌شوند. این نوع صاعقه گیر بیشتر برای ساختمان‌هایی با معماری خاص یا سقف‌های شیب‌دار کاربرد دارد.

انتخاب بهترین صاعقه گیر برای ساختمان مسکونی

برای انتخاب بهترین صاعقه گیر ساختمان، باید به چندین عامل توجه کرد. در ادامه به بررسی این عوامل و نحوه انتخاب صاعقه گیر مناسب می‌پردازیم.

 ارتفاع و ساختار ساختمان

یکی از مهم‌ترین عواملی که باید در انتخاب صاعقه گیر برای ساختمان مد نظر داشته باشید، ارتفاع و ساختار ساختمان است. برای ساختمان‌های بلندتر، به خصوص آن‌هایی که در مناطق باز و کم‌درخت قرار دارند، استفاده از صاعقه گیرهای فعال یا شبکه‌ای می‌تواند گزینه بهتری باشد. از سوی دیگر، برای ساختمان‌های کوتاه‌تر یا با سقف‌های شیب‌دار، صاعقه گیرهای میله‌ای یا کُروی مناسب‌تر هستند.

موقعیت جغرافیایی

موقعیت جغرافیایی ساختمان نیز نقش مهمی در انتخاب صاعقه گیر دارد. در مناطقی که به طور معمول با بارش‌های رعد و برق مواجه هستند، استفاده از صاعقه گیرهای شبکه‌ای یا ESE به دلیل پوشش‌دهی بهتر و امنیت بیشتر توصیه می‌شود. برای مناطق با خطر کمتر، صاعقه گیرهای میله‌ای می‌توانند انتخاب مناسبی باشند.

هزینه نصب و نگهداری

هزینه نصب و نگهداری بهترین صاعقه گیر برای ساختمان نیز از دیگر عواملی است که باید مورد توجه قرار گیرد. صاعقه گیرهای میله‌ای و کُروی به دلیل سادگی ساختار و نصب، هزینه‌های کمتری نسبت به صاعقه گیرهای شبکه‌ای و فعال دارند. با این حال، در صورتی که امنیت بالاتری مد نظر باشد، هزینه بالاتر نصب صاعقه گیرهای پیشرفته‌تر توجیه‌پذیر است. 

استانداردها و مقررات

 همچنین باید به استانداردها و مقررات محلی در مورد نصب صاعقه گیر ساختمان توجه کنید. در برخی کشورها، استفاده از صاعقه گیر برای ساختمان‌های مسکونی اجباری است و ممکن است مقررات خاصی برای نوع و نحوه نصب آن وجود داشته باشد.

نصب و نگهداری صاعقه گیر ساختمان

پس از انتخاب بهترین صاعقه گیر برای ساختمان ، مرحله بعدی نصب و نگهداری آن است. نصب صاعقه گیر باید توسط کارشناسان متخصص و با رعایت استانداردهای مربوطه انجام شود. یکی از نکات مهم در نصب صاعقه گیر، اطمینان از اتصال صحیح هادی‌ها به زمین است تا جریان الکتریکی به درستی به زمین منتقل شود.
نگهداری صاعقه گیر نیز شامل بررسی دوره‌ای سیستم و اطمینان از سالم بودن اتصالات و هادی‌ها می‌شود. خرابی یا فرسودگی هر یک از اجزای صاعقه گیر می‌تواند عملکرد آن را تحت تاثیر قرار داده و ساختمان را در معرض خطر قرار دهد.

جمع‌بندی

در نهایت، انتخاب بهترین صاعقه گیر برای ساختمان به بررسی دقیق نیازها و شرایط محیطی ساختمان بستگی دارد. صاعقه گیرهای میله‌ای برای ساختمان‌های مسکونی کوچک‌تر و در مناطقی با ریسک کمتر مناسب هستند، در حالی که صاعقه گیرهای فعال و شبکه‌ای برای ساختمان‌های بلندتر و در مناطق با خطر بالای صاعقه توصیه می‌شوند.
با توجه به اهمیت بالای محافظت از ساختمان‌ها در برابر صاعقه، پیشنهاد می‌شود پیش از اقدام به نصب صاعقه‌ گیر، با کارشناسان متخصص سرزمین مس در این زمینه مشورت کرده و از رعایت کامل استانداردها اطمینان حاصل کنید. انتخاب و نصب صحیح صاعقه گیر می‌تواند از بروز خسارات جانی و مالی جدی جلوگیری کند و امنیت ساختمان و ساکنان آن را تامین نماید.

منبع:0