چاه ارت یا میله ارت سیستمی است که برای اتصال بدنه تجهیزات الکتریکی به زمین طراحی شده است. این کار با هدف هدایت جریان‌های ناخواسته و اتصال کوتاه به زمین انجام می‌شود و از بروز برق گرفتگی و آسیب به تجهیزات در اثر نشت جریان الکتریکی جلوگیری می‌کند.

چاه ارت یا میله ارت چیست؟

چاه ارت چاله ای است که در زمین حفر می شود و در آن از الکترودهای مسی یا فولادی برای اتصال به زمین استفاده می شود. این الکترودها به هادی مسی متصل شده و به بدنه تجهیزات الکتریکی وصل می شوند.

میله ارت چیست؟

میله ارت نوعی الکترود است که به جای حفر چاه، به صورت عمودی در زمین فرو برده می شود. این روش برای مکان هایی که فضای کافی برای حفر چاه وجود ندارد، مناسب است.

مزایای استفاده از چاه ارت

• محافظت در برابر برق گرفتگی: چاه ارت با هدایت جریان‌های ناخواسته به زمین، از بروز برق گرفتگی و آسیب به افراد و تجهیزات جلوگیری می‌کند.
• کاهش نویز الکتریکی: چاه ارت با تخلیه نویز الکتریکی از تجهیزات، به بهبود کیفیت عملکرد آنها کمک می‌کند.
• محافظت از تجهیزات در برابر صاعقه: چاه ارت می‌تواند از تجهیزات در برابر ولتاژهای بالا ناشی از صاعقه محافظت کند.
• کاهش خوردگی الکترولیتی: چاه ارت با ایجاد مسیری برای جریان الکتریکی سرگردان، از خوردگی الکترولیتی در لوله ها و سازه های فلزی جلوگیری می‌کند.

موارد استفاده از چاه ارت

• ساختمان های مسکونی و تجاری: طبق استاندارد ملی ایران، احداث چاه ارت برای تمام ساختمان ها الزامی است.
• مراکز صنعتی: در مراکز صنعتی که از موتورها و تجهیزات الکتریکی پرقدرت استفاده می شود، استفاده از چاه ارت ضروری است.
• دکل های برق و مخابراتی: دکل های برق و مخابراتی به دلیل ارتفاع زیاد، بیشتر در معرض صاعقه هستند و باید به چاه ارت مجهز شوند.
• ژنراتورهای برق: ژنراتورهای برق نیز باید به چاه ارت مجهز شوند تا از خطرات ناشی از نشت جریان الکتریکی جلوگیری شود.

نحوه اجرای چاه ارت

اجرای چاه ارت باید توسط افراد متخصص و با تجربه انجام شود. مراحل کلی اجرای چاه ارت به شرح زیر است:

انتخاب محل مناسب

محل چاه ارت باید به گونه ای انتخاب شود که از رطوبت کافی برخوردار باشد و به دور از لوله های آب و فاضلاب و کابل های برق باشد.

حفر چاه

عمق چاه ارت به نوع خاک و میزان مقاومت آن بستگی دارد. به طور کلی، عمق چاه ارت باید بین 1.5تا 2 متر باشد.

نصب الکترود

الکترود مسی یا فولادی در انتهای چاه قرار داده می شود.

اتصال هادی مسی

هادی مسی به الکترود و بدنه تجهیزات الکتریکی متصل می شود.

آزمایش چاه ارت

پس از اتمام مراحل نصب، چاه ارت باید توسط دستگاه های مخصوص تست و آزمایش شود تا از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل شود.

نکات مهم در مورد چاه ارت

• استفاده از الکترود مناسب: الکترود چاه ارت باید از جنس مس یا فولاد گالوانیزه باشد و دارای ابعاد و ضخامت مناسب باشد.
• استفاده از هادی مسی باکیفیت: هادی مسی باید از جنس مس مرغوب و با سطح مقطع مناسب باشد.
• انجام تست چاه ارت: تست چاه ارت باید به طور دوره ای انجام شود تا از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل شود.

جمع بندی

چاه ارت یا میله ارت سیستمی ضروری برای محافظت از جان افراد و تجهیزات در برابر خطرات ناشی از برق گرفتگی است. استفاده از چاه ارت در تمام ساختمان ها و مراکز صنعتی الزامی است و باید توسط افراد متخصص اجرا شود.