چاه ارت یک سیستم الکتریکی است که وظیفه تخلیه جریانهای اضافی برق را به زمین بر عهده دارد. این جریانهای اضافی میتوانند ناشی از عوامل مختلفی مانند صاعقه، اتصال کوتاه و نشتی جریان برق باشند.
چاه ارت مزایای زیادی دارد از جمله جلوگیری از برق گرفتگی، جلوگیری از آسیب دیدن تجهیزات الکتریکی و کاهش تداخلات الکترومغناطیسی.
چاه ارت بر اساس نوع الکترود به سه دسته چاه ارت صفحه ای، سبدی و میلهای تقسیم میشود که در این مقاله به اختصار در مورد چاه ارت صفحه ای و اجرای آن به طور کامل میپردازیم.
اجرای چاه ارت صفحه ای
مراحل اجرای چاه ارت صفحه ای به شرح زیر است:
- انتخاب محل مناسب
محل اجرای چاه ارت صفحه ای باید در مکانی خشک و عاری از رطوبت باشد. همچنین، باید دقت کنید که چاه ارت در مسیر تردد افراد یا وسایل نقلیه قرار نگیرد.
- حفر چاه ارت
عمق چاه ارت صفحه ای باید حداقل 2 متر باشد. همچنین، عرض چاه ارت باید به اندازه کافی باشد تا صفحه مسی یا فولادی به راحتی در آن قرار گیرد.
- قرار دادن صفحه مسی یا فولادی
صفحه مسی یا فولادی را در کف چاه ارت قرار دهید. صفحه مسی یا فولادی باید کاملاً در خاک فرو برود.
- پر کردن چاه ارت با بنتونیت یا مواد کاهنده
برای کاهش مقاومت چاه ارت، میتوانید از مواد کاهنده مقاومت مانند بنتونیت استفاده کنید. بنتونیت یک ماده رسی است که میتواند رطوبت را جذب کند و باعث کاهش مقاومت الکتریکی خاک شود.
- اتصال به زمین
سیم ارت را به صفحه مسی یا فولادی متصل کنید. برای این منظور، میتوانید از جوشکاری یا بستهای مخصوص استفاده کنید.
- . تست مقاومت چاه ارت
برای اطمینان از عملکرد صحیح چاه ارت، باید مقاومت آن را تست کنید. برای این منظور، میتوانید از دستگاه ارت سنج استفاده کنید.
نکات مهم در اجرای چاه ارت صفحه ای
برای اجرای چاه ارت صفحه ای به این نکات توجه کنید:
- از صفحه مسی یا فولادی با ضخامت مناسب استفاده کنید.ضخامت صفحه مسی یا فولادی باید حداقل 5 میلیمتر باشد تا در برابر خوردگی مقاوم باشد.
- صفحه مسی یا فولادی را به طور کامل در بنتونیت یا مواد کاهنده فرو ببرید.این کار باعث کاهش مقاومت چاه ارت میشود.
- سیم ارت را به صفحه مسی یا فولادی به طور محکم متصل کنید. این کار باعث میشود که جریان برق به طور ایمن به زمین منتقل شود.
اگر به تمام این موارد توجه کافی داشته باشید، ملزومات چاه ارت باکیفیت تهیه کنید و مراحل انجام چاه ارت به روش صفحه ای را دقیق انجام دهید، یک چاه ارت ایمن و استاندارد و ایمن خواهید داشت.
مزایای چاه ارت استاندارد به روش صفحه ارت
یک چاه ارت صفحه ای اگر به روش اصولی و دقیق انجام شود مزایای بیشماری دارد؛ مزایای چاه ارت استاندارد به روش صفحه ارت به شرح زیر است:
- جلوگیری از برق گرفتگی:چاه ارت با تخلیه جریانهای اضافی برق به زمین، از برق گرفتگی افراد جلوگیری میکند.
- جلوگیری از آسیب دیدن تجهیزات الکتریکی:چاه ارت با تخلیه جریانهای اضافی برق، از آسیب دیدن تجهیزات الکتریکی مانند تابلو برق، فیوز و سیمکشی ساختمان جلوگیری میکند.
- کاهش تداخلات الکترومغناطیسی:چاه ارت با تخلیه جریانهای اضافی برق، از تداخلات الکترومغناطیسی در تجهیزات الکتریکی جلوگیری میکند.
دیگر موارد و مزایای خاص چاه ارت عبارتند از:
- در ساختمانها و اماکن مسکونی، چاه ارت باعث افزایش ایمنی ساکنان و جلوگیری از حوادث ناشی از برق گرفتگی میشود.
- در صنایع و کارخانهها، چاه ارت باعث افزایش ایمنی کارگران و جلوگیری از حوادث ناشی از برق گرفتگی میشود.
- در شبکههای برق فشار قوی، چاه ارت باعث جلوگیری از آسیب دیدن تجهیزات و کاهش تلفات برق میشود.
نصب چاه ارت در ساختمانها و اماکن مسکونی، صنایع و کارخانهها و شبکههای برق فشار قوی الزامی است. در صورت عدم وجود چاه ارت، خطر برق گرفتگی و آسیب دیدن تجهیزات الکتریکی افزایش مییابد.
ابعاد چاه ارت صفحه ای
ابعاد چاه ارت صفحه ای بر اساس مقاومت الکتریکی خاک، میزان جریانی که باید تخلیه شود و بودجه در نظر گرفته شده تعیین میشود.
عمق چاه ارت صفحه ای: همانطور که پیشتر اشاره شد، عمق چاه ارت صفحه ای باید حداقل 2 متر باشد. این عمق باعث میشود که صفحه مسی یا فولادی در تماس با خاک مرطوب قرار گیرد و مقاومت چاه ارت کاهش یابد.
عرض چاه ارت صفحه ای: عرض چاه ارت صفحه ای باید به اندازه کافی باشد تا صفحه مسی یا فولادی به راحتی در آن قرار گیرد. عرض چاه ارت صفحه ای معمولاً بین 50 تا 100 سانتیمتر است.
طول صفحه مسی یا فولادی: طول صفحه مسی یا فولادی باید به گونهای باشد که مقاومت چاه ارت کمتر از 4 اهم باشد. برای محاسبه طول صفحه مسی یا فولادی میتوانید از فرمول زیر استفاده کنید:
R = ρ * l / A
که در آن:
R مقاومت چاه ارت (اهم)
Ρ مقاومت الکتریکی خاک (اهم متر)
l طول صفحه (متر)
A سطح صفحه (متر مربع)
برای خاکهای معمولی، مقاومت الکتریکی خاک را میتوان 100 اهم متر در نظر گرفت.
با توجه به این فرمول، برای کاهش مقاومت چاه ارت، باید طول صفحه را افزایش دهید یا سطح صفحه را افزایش دهید.
به عنوان مثال، اگر مقاومت الکتریکی خاک 100 اهم متر و سطح صفحه 1 متر مربع باشد، مقاومت چاه ارت 10 اهم خواهد بود. برای کاهش مقاومت چاه ارت به 4 اهم، باید طول صفحه را به 2 متر یا سطح صفحه را به 2 متر مربع افزایش دهید.
ضخامت صفحه مسی یا فولادی باید حداقل 5 میلیمتر باشد تا در برابر خوردگی مقاوم باشد.
در مورد مواد چاه ارت صفحه ای که در واقع همان مواد کاهش مقاومت ارت میباشد، میتوانید از مواد کاهنده مقاومت مانند بنتونیت استفاده کنید. بنتونیت یک ماده رسی است که میتواند رطوبت را جذب کند و باعث کاهش مقاومت الکتریکی خاک شود.
مزایا و معایب چاه ارت صفحه ای
مزایا و معایب روش صفحه ای چاه ارت به شرح زیر است:
مزایا:
- نصب آسانتر
- هزینه کمتر
- طول عمر بیشتر
معایب:
- نیاز به فضای بیشتر
- در خاکهای سخت ممکن است اجرای آن دشوار باشد.
البته دقت داشته باشید با توجه به یک سری موارد از روش صفحه ای چاه ارت استفاده میکنیم:
- در مکانهایی که به فضای کافی دسترسی داریم.چاه ارت صفحه ای نیاز به فضای بیشتری نسبت به سایر روشهای اجرای چاه ارت دارد.
- در خاکهایی که مقاومت الکتریکی بالایی دارند.استفاده از صفحه مسی یا فولادی در این خاکها باعث کاهش مقاومت چاه ارت میشود.
- در مکانهایی که امکان اجرای سایر روشهای اجرای چاه ارت وجود ندارد.به عنوان مثال، در مناطقی که سنگهای زیرزمینی سطح خاک را پوشاندهاند، اجرای چاه ارت میله ای دشوار یا غیرممکن است.
بدین ترتیب با توجه به نیاز، بودجه و تشخیص کارشناس میتوان از روش صفحه ای چاه ارت استفاده کرد.
قیمت چاه ارت صفحه ای
قیمت چاه ارت صفحه ای به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
- ابعاد چاه ارت صفحه ای: ابعاد چاه ارت صفحه ای بر اساس مقاومت الکتریکی خاک، میزان جریانی که باید تخلیه شود و بودجه در نظر گرفته شده تعیین میشود. با افزایش ابعاد چاه ارت صفحه ای، قیمت آن نیز افزایش مییابد.
- مواد مورد استفاده: مواد مورد استفاده در چاه ارت صفحه ای، از جمله صفحه مسی یا فولادی، سیم ارت و بنتونیت نیز بر قیمت چاه ارت تأثیر میگذارند.
- دستمزد اجرای چاه ارت: هزینه دستمزد اجرای چاه ارت، خود به عوامل مختلفی بستگی دارد از جمله میزان تجربه و مهارت مجری، موقعیت مکانی و حجم کار، افزایش دستمزد مجری بر قیمت کل چاه ارت تأثیر میگذارد.
به طور کلی، قیمت چاه ارت صفحه ای بین 1 میلیون تومان تا 5 میلیون تومان متغیر است. این قیمت با توجه به عواملی که ذکر کردیم تعیین میشود. در هنگام طراحی و اجرای چاه ارت صفحه ای، باید به این عوامل توجه داشته باشید تا چاه ارتی با عملکرد مناسب داشته باشید.
جمع بندی
چاه ارت صفحه ای یکی از روشهای مناسب و مقرون به صرفه برای اجرای چاه ارت است. این روش نسبت به روشهای دیگر مزایایی دارد، از جمله نصب آسانتر، هزینه کمتر و طول عمر بیشتر. با این حال، این روش نیاز به فضای بیشتری دارد و در خاکهای سخت ممکن است اجرای آن دشوار باشد. قیمت، مزایا و معایب و تمامی نکاتی که راجع به این نوع از چاه ارت باید بدانید را در این مقاله ذکر کردیم. اگر هر گونه سؤال، نظرات و پیشنهاد دارید در قسمت نظرات بنویسید.